Skip to content

Bekgöz: Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus (MERS-CoV)

Reklam

     Eylül 2012’den günümüze kadar toplam 81 kesin tanılı hastanın 45’inin ölümüne neden olan MERS-Cov virüsü ile Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Ürdün’ün başı dertte. Bu virüs sadece bu ülkelerin değil aslında tüm dünyanın bir sorunu. Dünya genelinde; Avrupa’da Fransa, Almanya ve İngiltere ile Kuzey Afrika’da Tunus vakalar saptanmaya başlanan ülkeler olarak öne çıkıyor.  Bu ülkelere ziyaretler devam ettikçe ve önlem alınmadığı takdirde bu virüsün yayılması riski, Dünya Sağlık Örgütü’nü (WHO) bu konuda harekete geçirmişe benziyor.

     Virüsün ortalama inkübasyon süresi 5.2 gün olarak saptanmış. Hastaların ortalama yaşı 56 ve sıklıkla (%74) erkekleri etkiliyor. Hastalarda en sık ateş (%87) ve öksürük görülüyor. Bu semptomları sırasıyla nefes darlığı (%48), karın ağrısı, ishal, kusma gibi herhangi bir GİS semptomu (%35) izliyor.

     WHO’ya göre laboratuvar ile tanı konulan hastalar ‘kesin’ statüsündeyken ‘olası’ hastalar 3 şekilde tanımlanıyor:

     1.Ateş ve akut solunum yetmezliği ile başvuran hastalarda klinik, radyolojik ve histopatolojik olarak akciğer  parankim hastalığı (pnömoni ya da ARDS gibi) kanıtının olması

                                                         +

MERS-CoV testi bakılamıyorsa ya da uygunsuz tek örnek bakılabildiyse

                                                         +

Hastanın kesin MERS-CoV ile enfekte hasta ile direkt temas etmesi

 

2. Ateş ve akut solunum yetmezliği ile başvuran hastalarda klinik, radyolojik ve histopatolojik olarak akciğer parankim hastalığı (pnömoni ya da ARDS gibi) kanıtının olması

                                                         +

       MERS-CoV testlerinin yetersiz olması (yetersiz örnekler ve doğrulanmayan pozitif sonuçlar dahil)

                                                         +

           Hastalık başlangıcından 14 gün öncesine kadar virüs olduğu düşünülen Orta Doğu ülkelerine seyahat etmiş olmak

 

3. Akut ateşli solunum hastalığı (herhangi bir derecede)

                                                        +

MERS-CoV testlerinin yetersiz olması (yetersiz örnekler ve doğrulanmayan pozitif sonuçlar dahil)

                                                        +

Hastanın kesin MERS-CoV ile enfekte hasta ile direkt temas etmesi

     Orta Doğu ülkelerine seyahat edip ciddi akut solunum yetmezliği gelişen hastalarda mutlaka MERS-CoV enfeksiyonu yönünden test edilmelidir. Hastalığa alınan örneklerin polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile araştırılmasıyla tanı konuluyor. WHO, örneklerin olabildiğince balgam, endotrakeal aspirasyon, bronkoalveolar lavaj gibi alt solunum yollarından alınması gerektiğini bildiriyor. Eğer örnekler sadece boğaz sürüntüsü gibi üst solunum yolarından alınıyor ve negatif saptanıyorsa şüpheli hastalarda alt solunum yollarından alınan örneğe bakılması, eğer alınamıyorsa boğaz kültürünün tekrarlanması gerektiği vurgulanmış.

Reklam

     İnsandan insana geçişler, yakın temas haricinde çok sık görülmemekle birlikte vakalar arttıkça insandan insana geçişler de artacağından dikkatli olunmalıdır. Bugüne kadar görülen vakaların çoğunda ciddi komorbiditeler olduğundan bu hastaların MERS-CoV enfeksiyonuna daha yatkın oldukları unutulmamalıdır. Özellikle immünsüprese hastaların atipik şikayetlerle (solunum semptomu olmadan) başvurabileceği de akılda tutulmalıdır.

Reklam

     Kesin ya da olası hastaların görüldüklerinde Sağlık Bakanlığı ve WHO ile iletişime geçilmesi hastalığın yayılımı, seyri, sonuçları ve dünyadaki diğer hekimlerle paylaşma açısından önem taşıyor. Ülkemizde tanı için örnekler alındıktan sonra Halk Sağlığı Laboratuvarları ile iletişime geçmek gerekiyor.

Reklam
MERS-CoV sağlık bakanlığı formu
Sağlık Bakanlığı MERS-CoV formu

     Bu ülkelere seyahat edenlerin ise özellikle solunum yolu enfeksiyonu olan hastalarla yakın temas kurmamaları, sık el yıkama (özellikle temas sonrası), az pişmiş yiyecekler ile çiğ sebze-meyvelerden uzak durmaları, vahşi ya da çiftlik hayvanları ile temastan kaçınmaları öneriliyor.

     Sonuç olarak; yaklaşan hac dönemiyle birlikte riskli bölgeden dönen hastaları değerlendirirken MERS-Cov enfeksiyonu mutlak akılda tutulmalıdır.

Kaynaklar

  1. http://www.who.int/csr/disease/coronavirus_infections/en/index.html
  2. Assiri A, McGeer A, Perl TM, Price CS, Al Rabeeah AA, Cummings DA, Alabdullatif ZN, Assad M, Almulhim A, Makhdoom H, Madani H, Alhakeem R, Al-Tawfiq JA, Cotten M, Watson SJ, Kellam P, Zumla AI, Memish ZA; the KSA MERS-CoV Investigation Team. Hospital Outbreak of Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus. N Engl J Med. 2013 Jun 19.

5 Yorumlar

  1. Burak eline sağlık. Yeni bir virüs, hakkında az bilgi var ve spesifik tedavisi yok. Sonbahara girerken nurtopu gibi bir salgınımız daha oldu. Ülke olarak (bazen dünyada hatta) bu tarz salgınlara reaksiyonumuz ya over ya da underestimate şeklinde oluyor. Bakalım bu sefer nasıl bir sınav vereceğiz. Bazen de inanılmaz bir basın yaygarası yüzünden gereğinden fazla abartılıyor, gereksiz bir alarm hali oluyor, ilaç-aşı firmalarına gün doğuyor. Aksi durumda da basit önlemlerle kurtarılabilecek hayatlar kararıyor.
    Ancak bu virüsün patojenitesi oldukça yüksek. Son verilere göre 90 vakanın 45’i ölmüş. Çiçek virüsünden daha mortal anlayacağınız. Bu durumda azcık overestimate durumunun kimseye zararı olmaz diye düşünüyorum 🙂

    • Teşekkürler Gökhan Abi, 30 ağustos itibariyle 108 doğrulanmış vakadan 50’si ölmüş. WHO’nun bu listeyi hemen hemen her gün yenilemesi aslında salgının ve ölümlerin giderek arttığını ve artacağını gösteriyor. Özellikle riskli bölgelerden gelen hastalarda overestimasyon konusunda kesinlikle sana katılıyorum. Bu bölgelerden gelen ve bu bölgelerden gelen kişilerle teması olan hastalarda bu virüsü olası etken olarak düşünmek aslında yapmamız gereken en önemli şey diye düşünüyorum.

  2. Kardeşim Burak’a bu çalışması konusunda teşekkürler. Hatta bu konuda Suudi Arabistan sağlık bakanlığından yapılan bir açıklamada; yaş >65 veya <12 olanlar, gebeler, ve belli medikal durumları (malignansi, immünsüpresif kişiler, kronik hastalıklar ve terminal hastalar) olan kişilerin Mekke, Suudi Arabistan, Hac ve Umre ziyaretlerini ertelemeleri konusunda önerisi de bulunmaktadır. Ayrıca nozokomiyal olarak da bu hastalığın immunsüresif kişiler arasında geçişini gösteren Fransız hastanesinden bildirilen çalışma mevcuttur(Clinical features and viral diagnosis of two cases of infection with Middle East Respiratory Syndrome coronavirus: a report of nosocomial transmission. Guery B, Poissy J, El Mansouf L, SéjournéC, Ettahar N, Lemaire X, Vuotto F, Goffard A, Behillil S, Enouf V, Caro V, Mailles A, Che D, Manuguerra JC, Mathieu D, Fontanet A, van der Werf S, the MERS-CoV study group. Lancet. 2013 May).Bu konuda Hac dönüşü tanı konulan ve yatırılarak tedavisi planlanan hastaların izolasyonuna da dikkat etmek gerekli diye düşünüyorum.

  3. Elinize sağlık, cok guzel ve özet olmuş. Ek bilgi: kaynak yarasalar ancak hangi tipleri tam belirlenemedi. İnsanlara bulaşta ara konak olarak develerden şüphelenildi ancak ispatlanamadı, henüz ara konağı ve insanlara nasıl bulaştığı tam bilinmiyor. İnsandan insana geçiş de soru işareti ancak belirttiğiniz gibi yakın temaslılara dikkat etmek gerek. Başarılarınızın devamını diliyorum


Yükleniyor..