Mehmet Muzaffer İslam
-
Kılavuzlar
Kar Kazaları
Giriş Dünyanın dağlık bölgelerinde kar ve buz çığları sık görülmektedir. Pek çok ülkenin bildirim sistemlerindeki eksiklikler nedeniyle çığ ilişkili morbidite ve mortaliteyi tam tahmin etmek oldukça güçtür. Avrupa ve Kuzey Amerika, çığ ilişkili ölümleri bildirmede oldukça iyi bir sisteme sahiptir. Her yıl Kuzey Amerika ve Avrupa’da ortalama olarak 150 kadar çığ ilişkili ölüm gerçekleşmektedir. 1983 ve 2015 yılları arasındaki 31 kış sezonunda, Avrupa ve Kuzey Amerika’da 5123 çığ ilişkili ölüm rapor edilmiştir. Ortalama olarak her yıl gerçekleşen 165 ölümün 130’unun Avrupa ülkelerinden olduğu bildirilmiştir. Aynı dönemde, ortalama olarak her sene Amerika’da 24, Kanada’da ise 12 kişi çığ nedeniyle hayatını kaybetmiştir.…
Oku -
Kılavuzlar
Boğulmanın Tedavisi ve Önlenmesi Kılavuzu
Wilderness Medical Society’den (WMS) aksiyon dolu bir kılavuz güncellemesi ile daha birlikteyiz (1). Eğer arkadaşınız ile birlikte çıktığınız yolculukta aracınız buz tutmak üzere olan bir göle düşerse, sizce araçtan çıkmak için en uygun zaman hangisidir? Kapıların daha kolay açılabilmesi için aracın içine mümkün olduğunca su dolmasını beklemek mi daha mantıklı, yoksa beklemek yerine basınç farkının en çok olduğu ve muhtemelen kapı veya pencereleri açmanızın en zor olduğu ilk birkaç saniyede çıkmaya çalışmak mı? Ya da boğulduğunu düşündüğünüz arkadaşınıza henüz suyun içindeyken resüsitasyon yapmalı mısınız? Suyun içinde göğüs kompresyonu yapılabilir mi? Islak ortamlarda defibrilatör kllanılabilir mi? Peki her şey yolunda gitse dahi soğuk suda…
Oku -
COVID-19
Covid-19 Hastalarında Toraks Görüntülemesi
Covid-19 pandemisi sürecinde PCR’ın yeterli sensitivite olmaması, bir çok hastada ikinci hatta üçüncü örnekte ancak pozitifleşmesi ve zaman zaman sonuçların geç çıkması gibi sebeplerden dolayı hastaların tanı sürecinde toraks bilgisayarlı tomografisi (BT) adeta tarama testi gibi kullanılır oldu. Ancak Nisan ayında yayınlanan bir metaanalizde, Covid-19 için BT’nin duyarlılığının %94, seçiciliğinin ise %37 çıkması ve özellikle Covid-19 prevalansının %10’un altında olduğu bölgelerde RT-PCR’ın pozitif prediktif değerinin BT’nin pozitif prediktif değerinin yaklaşık on katı olduğunun anlaşılması1 , pek çok uzun dönem yan etkisi olabilecek bir araç olan BT’nin pandemi şartlarında tarama testi gibi kullanılmasına yönelik bir takım kararların alınmasının elzem olduğunu gösterdi. Yine nisan ayında…
Oku -
Afet Tıbbı
Çetin şartlarda temel yara yönetimi kılavuzu; “Wilderness Medical Society”
“Çetin şartlar” diye çevirebileceğimiz “austere environment” terimi, kaynakların kısıtlı olduğu yaban, felaket sonrası çevre veya gelişmemiş ülkelerdeki şartları tanımlamaktadır. Gerek 17 Ağustos depremi, gerek Van depremi, gerek sınırımızda devam etmekte olan savaş durumu nedeniyle aslında içerik olarak aşina olduğumuz bir konu. Bu şartlarda hastalara sahada yapılabilecek sınırlı müdahaleler dahi, hastaları üst basamağa ulaştırabilmekte anahtar rolü oynamakta ve hayat ile ölüm arasındaki ince çizgiyi etkilemekte. Bu yazıda, yine bir Wilderness Medical Society (WMS) kılavuzu ile karşınızdayız. Başlıktan da anlaşılacağı üzere uygunsuz çevrelerde ve çetin şartlarda temel yara bakımından bahsedeceğiz. 2010’da toplanan WMS, PubMed ve Cochraine veritabanlarında uygun anahtar kelimeler ile taranarak…
Oku -
Çevresel Aciller
Akut Radyasyon Sendromu
METREPOL KILAVUZU EŞLİĞİNDE RADYASYON İLİŞKİLİ ACİLLER, NÜKLEER SERPİNTİ VE AKUT RADYASYON SENDROMU 6 Ağustos 1945 saat 11:02’de Nagasaki’ye atılan ve günümüz nükleer silahlarına kıyasla oldukça küçük olan “Fat Man” lakaplı 21 kiloton kuvvetindeki “atom bombası” patlatıldığında yaklaşık 30.000 insanı yalnızca birkaç saniye içinde yakarak öldürdü. Şişko Adam daha yıkıcı bir etki elde etmek amacı ile yerde değil havada patlatıldı ve akut yakıcı ve yıkıcı etkisinden sonra radyasyon kontaminasyonuna bağlı uzun dönem etkileri daha da çok insanı öldürdü. Resim 1: Şişman adam Bir matematikçi olan Tadatoshi Akiba 1987’de yayımladığı bir makalede, 1950’ye gelindiğinde Nagasaki’de Şişko Adam’ın uzun dönem etkilerine bağlı 110.000…
Oku -
Çevresel Aciller
Yüksek İrtifa Hastalıkları
Dikey Limit filminde gördüğümüz aksiyon sahneleri birçoğumuzun aklına kazınmıştır. Özellikle benim gibi yükseklik korkusu olanların daha da çok. Ancak tahmin edeceğiniz gibi tırmanıcıları bölgenin ve arazinin zorluklarından başka bekleyen tehlikeler de mevcut. En son 2017’de İngiliz lejyonerleri arasında cesaret ve gözü karalıkları ile ün salmış eski Gurkha askerlerinden olan 85 yaşındaki Nepalli Min Bahadur Sherchan, Akut Dağ Hastalığı nedeni ile Everest dağı eteklerinde öldüğünde, bu hastalığın ne kadar sert ve cesur olduğunuza bakmadığını dünya hatırlamış oldu. Üstelik Sherchan 76 yaşındayken en yaşlı Everest tırmanıcısı ünvanı ile dünya rekoru kırmıştı ve en tecrübeli dağcılar arasında anılmaktaydı. Himalayan Database verilerine göre 1921’den…
Oku